Ustalenie menu weselnego rozpoczynamy od dania głównego, którym jest najczęściej danie mięsne. Od tego zależą inne elementy posiłku. Jeśli wybrane dane głównie jest bardzo sycące, zrezygnujemy z przystawki, dobierzemy leki deser. Jeśli zaś danie jest dość lekkie, dobierzemy solidniejsze danie rybne, deser o większej kaloryczności lub zwiększymy dodatki.
Układając menu weselne, dążymy do tego, aby było ono wewnętrznie zharmonizowane. Nie liczba dań, ale dopasowanie, zgodność jest decydującym czynnikiem. Menu na wesele nie może się składać tylko z dań ciężkich ani też tylko z lekkich. Po zupie podamy lekkie danie rybne, następnie sycące danie mięsne. Deser, który pojawi się na stole po daniu mięsnym, nie będzie zbyt pożywny.
W ten sposób po daniu ciężkim następuje danie lekkie, z kolei znowu nieco cięższe. Oprócz wewnętrznego zharmonizowania menu powinno się odznaczać różnorodnością, co znajduje wyraz w doborze dań przygotowanych z różnych produktów. Zasada ta zostałaby naruszona, gdyby podano w czasie jednego posiłku na przykład dwa dania rybne albo dwa dania z mięsa.
To samo dotyczy dodatków. Jeśli do ryby podamy ryż, do dania mięsnego powinniśmy przewidzieć ziemniaki. Dwukrotne podanie ryżu lub ziemniaków byłoby, oczywiście, błędem. Nie zdecydujemy się na zupę z pieczarek, jeśli pieczarki będą dodatkiem do dania mięsnego, podobnie – nie zaplanujemy kompotu lub musu owocowego, gdy jako danie główne podajemy kaczkę jabłkami.
Zasada różnorodności występuje także w sposobie przygotowania dań weselnych. Jedno danie bywa gotowane, drugie smażone lub duszne itd.
fotografia: M.M. Rudiak Fotografia
Menu Weselne
Przy jedzeniu główna rolę odgrywają zmysły smaku i węchu, ale nie sposób nie docenić zmysł wzroku.
Układając menu, bierzemy zatem pod uwagę kolorystykę dań. Na przykład zestawy dań składające się z zupy pomidorowej, łososia i truskawek albo z zupy kalafiorowej, sandacza ziemniakami, szparagami, ryżem i sałatą z selerów oraz lodów śmietankowych przedstawiałyby się kolorystycznie monotonnie. Takie zestawy nie przyciągają wzroku i nie pobudzają apetytu.
Po ustaleniu menu analizujemy jeszcze całość, biorąc za punkt wyjścia następujące kryteria: gorące-zimne, gotowane-smażone, ciężkie-lekkie, mocno przyprawione-łagodne, jasne-ciemne. Takie spojrzenie umożliwi wyciągnięcie ostatecznego wniosku: menu jest ułożone dobrze, że, wymaga pewnych zmian lub tylko nieznacznych korekt. Nie trzeba przypominać, że dobrze ułożone menu ma wpływ na przebieg przyjęcia i nastrój, wyraża nasz stosunek do zaproszonych gości.
Duży wpływ na ustalenie menu m pora roku i pogoda. Latem, w czasie upałów, podajemy dania lekkie, a zimą – ciężkie i bardziej sycące. Wykorzystując właściwości poszczególnych pór roku, podajemy późną wiosną i latem na przykład szparagi, poziomki, truskawki, jesienią i zimą – dziczyznę, kaczki, gęsi, indyki. W ten sposób przygotowane menu jest chętnie widziane przez gości i obniża wydatki gospodarzy.
Na co zwrócić uwagę przy ustalaniu menu weselnego?
Dobór menu zależy także od przyzwyczajeń gości i religijnych przynależności. Przyjmując gości zagranicznych, gospodarze pragną na ogół zaprezentować im jakieś charakterystyczne dania swojego kraju. W takim przypadku trzeba jednak zachować daleko idącą ostrożność.
Różne narody mają wszak rozmaite upodobania i uprzedzenia.
Podejmując Finów, trzeba się zastanowić, czy można podać flaki lub potrawę z grzybów. Pewna część mieszkańców „kraju tysiąca jezior” nie je flaków ze względu na składniki, z jakich ta potrawa jest przygotowana. Niektórzy Finowie nie jedzą również grzybów.
Węgrzy nie jedzą dań z buraków. Nawet najlepiej przygotowany barszczyk z uszkami nie przechodzi przez usta Węgra.
Hindusi z powodu zakazów religijnych nie jedzą potraw przygotowanych z wołowiny, bo krowa w ich kraju jest zwierzęciem świętym. Religia mahometańska zakazuje spożywania mięsa wieprzowego. Nie podajemy więc potrawy z tego mięsa, jeśli wśród obecnych będzie Arab.
W gronie zaproszonych może się również znaleźć jarosz, dla którego przygotowujemy specjalne dania. Nie chcąc stawiać naszych gości w kłopotliwej, a siebie w nie najprzyjemniejszej sytuacji, przy układaniu menu uwzględniamy wyznawane przez zaproszonych gości zasady. Wspomnijmy jeszcze, że ustalając menu, nie przewidujemy potraw z kury, podrobów i gorszych gatunków mięsa.
Kolejność dań na weselu
Układając menu weselne, kierujmy się powszechnie obowiązująca kolejnością, w jakiej spożywamy poszczególne dania:
1) Przystawka,
2) zupa,
3) danie rybne,
4) danie mięsne, (Wesele to naprawdę nie miejscwe na serwowanie panierowanych filetów drobiowych z frytkami - to fastfood serwowany w każdym przydrożnym barze)
5) sery,
6) deser,
7) owoce,
8) kawa
Liczba dań podanych w czasie śniadania lub obiadu zależna jest od charakteru przyjęcia i możliwości finansowych gospodarza. Najczęściej podaje się tylko kilka dań, dowolnie wybranych, przy zachowaniu, oczywiście, obowiązującej kolejności. Podajemy więc danie rybne przed mięsnym, a zimną przystawkę przed zupą. Nie można podać dania z ryb po daniu z mięsa, a serów przed zupą.
Kilka ważnych zasad dotyczących serwowania potraw na weselu:
• W czasie śniadań menu jest skromniejsze niż menu obiadowe
• Podczas śniadań danie z ryby może być zastąpione przez danie z mleka, grzybów, jaj i
• śniadania zaczynają się od przystawki lub zupy. Istnieją jednak kraje, w których nie
• Jeśli menu przewiduje dwie przystawki – zimną i gorącą, to przystawkę zimną podaje
• W czasie obiadu menu często składa się z zupy, dania rybnego, dania mięsnego, deseru
• Sery podaje się po daniu mięsnym, w niektórych krajach istnieje zwyczaj podawania
• Zbyt bogate przyjęcie, urządzone ponad stan, nie daje najlepszego świadectwa o naszej
• Kawę podaje się w innym pomieszczeniu, czasem w tym samym, w którym odbył się;
Inne podaje się zupy w czasie śniadań. Do takich krajów należy np. Wielka Brytania. Zimną przystawkę podaje się przed zupą, a gorącą – po zupie. Przystawka zimna na weselu powinna być zimna, przystawka gorąca – naprawdę gorąca. i kawy. Jeśli obiad ma charakter uroczysty, menu może być uzupełnione przystawką zaostrzającą apetyt.
Nie można jednak zapomnieć o tym, że im więcej dań, tym mniejsze porcje serów zamiast deseru lub po deserze gospodarności, zwłaszcza, że nie liczba talerzy na stole decyduje o przyjaźni i ludzkiej życzliwości posiłek ale przy jakimś innym stole.
Podawanie do stołu na weselu
Podawanie do stołu jest czynnością ważną i ma duży wpływ na przebieg przyjęcia. Odbywa się ono – niezależnie od warunków – wedle powszechnie przyjętych zasad:
• Kolejność podawania uwzględnia pierwszeństwo gości przy stole:
- najpierw są obsłużeni goście starsi, następnie młodsi, na końcu zaś gospodarze
• Podawanie odbywa się – z bardzo małymi wyjątkami – z półmiska, co zapewnia uwzględnienie indywidualnych gustów gości, umożliwiając im wolny wybór;
• Niczego nie podaje się bezpośrednio z ręki gościa; kelner wykorzystuje w swej pracy tacę, talerzyk, serwetkę;
• Podawanie do stołu powinno być szybkie, ciche i nie rzucające się w oczy.
Wszystkie dania, z wyjątkiem dań podzielonych na porcje i zupy, podaje się z lewej strony gościa. Z prawej strony podaje się dania podzielne na porcje i zupę, a także nalewa się wodę, wino, wódkę, kawę, herbatę, słowem – wszystkie napoje. Jeśli jednak filiżanki z kawą i herbatą są roznoszone na tacy i goście siedząc przy stole, sami je biorą – podaje się z lewej strony.
Talerze na wesele
Talerze po zjedzonym daniu zabiera się z prawej strony gościa, natomiast czyste kładzie się z lewej. Obsługa kelnerska, zabierając talerze i nalewając napoje z prawej strony gościa, posługuje się prawą ręką, podając talerze z lewej strony – czyni to lewą ręką.
Kolejność podawania uwarunkowana jest zasada pierwszeństwa. Kelnerzy rozpoczynają od kobiet siedzących po prawej i po lewej stronie gospodarza. W dalszej kolejności podając innym paniom uczestniczącym w przyjęciu, a na końcu gospodyni. Następnie podają gościowi honorowemu, pozostałym uczestnikom i na końcu gospodarzowi. Kelnerzy nie powinni nawiązywać rozmowy z gośćmi, gdyż goście ze swojej strony nie nawiązują rozmowy z kelnerami.
Napoje i alkohole na weselu
Podczas przyjęć podajemy różnego rodzaju napoje, wśród których poczesne miejsce zajmuje wino. W czasie śniadań i obiadów serwujemy niekiedy Aż cztery rodzaje win – ziołowe, wytrawne białe i czerwone, deserowe lub szampan.
Wina możemy podzielić .in. na wytrawne, półwytrawne i słodkie. Wina wytrawne i półwytrawne nazywam winami stołowymi. A wina słodkie zwiemy deserowymi.
Najistotniejsze cechy każdego wina to: kolor, klarowność, zapach i smak. Te właśnie cechy – zgodnie z dość szeroko rozpowszechnionym poglądem – rozwijają się z biegiem lat, stąd im starsze wino, tym lepsze. Pogląd ten jednak tylko częściowo słuszny, gdyż jedynie najszlachetniejsze gatunki win, przechowywane w odpowiednich warunkach, podnoszą swą jakość i mogą przetrwać od 10 do 40 lat.
Wina musujące często nazywamy sampanami, chociaż nazwa ta jest prawnie zastrzeżona wyłącznie dla pewnych francuskich win musujących produkowanych według ustalonych metod z określonych gatunków winogron pochodzących z Szampanii.
Szampana i inne wina wytrawne są podawane do deserów, w czasie śniadań i obiadów lub w ogóle do wszystkich dań z wyjątkiem, oczywiście, zupy.
Rose ( różowe ). Może zastąpić zarówno wytrawne wino białe, jak i czerwone. Wino rose bywa – jak szampan – jedynym napojem podawanym do wszystkich dań w czasie posiłku.
Wina ziołowe, np. wermuty takie jak Martini, jak również campari, cynar, alpini, istra, cora. Wina ziołowe bywają słodkie, słodko-gorzkie i wytrawne. Często używane do drinków.
Miód pitny – dzielimy go na mocniejsze i słabsze – dwójniaki, trójniaki i czwórniaki.
Koniak. Trunek francuski, przybrał nazwę od miejscowości Cognac.
Wszystkie inne napoje tego rodzaju, produkowane we Francji bądź też w innych krajach, nie odpowiadające jednak pewnym wymaganiom, nie SA koniakami i najczęściej otrzymują nazwę” Brendy” lub „winiak”.
Whisky. Jej ojczyzna jest Wielka Brytania. Można ja pić przy różnych okazjach, stąd brytyjskie powiedzenie:„Whisky time Any time”.Można mieszać whisky z wodą sodową i kostkami lodu.
Gin. Najczęściej podawany jako long drink – z sokiem grejpfrutowym lub tonikiem.
Koktajle. Słowo koktajl pochodzi z j.ang. ( tail of the cock ) i oznacza ogon koguta. Koktajle dzielimy na alkoholowe i bezalkoholowe. Koktajle zaliczane do pierwszej grupy sporządzamy, mieszając wódkę, gin, whisky, koniak, likier, wermut, szampan oraz różnego rodzaju soki, mleko i inne. Do drugiej grupy zaliczamy koktajle z soków owocowych, mleka lub jaj.
Dobór wina i jego temperatura
Urządzając śniadanie lub obiad, ustalamy przede wszystkim menu, a następnie dobieramy napoje. Zazwyczaj nie podaje się do zupy żadnych napojów alkoholowych.
Do przystawek najlepiej pasują wina wytrawne lub wódka; do ryb i dań z jaj – białe wino wytrawne; do ostryg i raków – białe wino wytrawne; do kawioru – wódka lub szampan; do potraw z grzybów – czerwone wino wytrawne; do mięsa – czerwone wino wytrawne; do serów tłustych – czerwone wino wytrawne, do serów chudych – białe wino wytrawne lub piwo; do deseru – szampan, miód pitny, portwajn, węgierski tokaj, portugalska madera oraz inne wina słodkie lub półsłodkie; do kawy – koniak, winiak i likiery.
W niektórych krajach europejskich, w tym również w Polsce, podaje się w czasie przyjęć wino białe do białego mięsa i czerwone – do mięsa ciemnego. Anglicy i Francuzi, maja nieco inne zwyczaje, przywiązują wagę do różnicy między lekkimi i ciężkimi winami czerwonymi.
Do dań z białego wina piją wino czerwone. Panujące zwyczaje i indywidualne upodobania odgrywają w tej dziedzinie dużą rolę, nie popełnimy się żadnego błędu, jeśli spożywając danie z drobiu, będziemy je popijać białym lub czerwonym winem wytrawnym. Chociaż większość jest zgodna, że do dań z ryb podajemy białe wino wytrawne, do mięsa ciemnego natomiast ciężkie czerwone wino wytrawne.
Należy wspomnieć o możliwości podania tylko jednego napoju do wszystkich potraw – a mianowicie szampana lub wino musujące.
Nie może jednak nigdy zabraknąć wody mineralnej, gdyż napoje alkoholowe pobudzają pragnienie.
Dobierając napoje, kierujemy się następującymi zasadami:
• Nie podajemy win słodkich przed wytrawnymi, czerwonego przed białym, ciężkich przed lekkimi;
• Między winem białym a czerwonym nie podajemy żadnych win słodkich;
• Szampana podajemy przed winem białym i czerwonym, po tych winach, zamiast tych win, ale nigdy pomiędzy nimi!
• Nie dobieramy napojów różniących się podstawowymi składnikami, na przykład rumu i winiaku, wódki i piwa;
• Wody mineralnej nie zastępujemy piwem;
• Wśród napojów nie może zabraknąć soków przeznaczonych dla osób, które z jakichkolwiek przyczyn nie mogą pić napojów alkoholowych.
Nawet najlepszy napój traci na wartości, jeśli nie będzie miał odpowiedniej temperatury, która ma Duzy wpływ na takie cechy jak zapach i smak.
Temperatura napojów
Oto najodpowiedniejsza temperatura dla poszczególnych napojów:
• Białe wino wytrawne 8-10 stopni C
• Czerwone wino wytrawne 16-18 stopni C ( temperatura pokojowa )
• Wino deserowe 14-16 stopni C
• Wino ziołowe 12-14 stopni C
• Szampan i wina musujące 6-8 stopni C
• Miód pitny 12-18 stopni C
• Rose 8-10 stopni C
• Wódka 8-10 stopni C
• Gin 8-10 stopni C
• Likier temperatura pokojowa
• Koniak i winiak temperatura pokojowa
• Piwo 8-10 stopni C
• Woda mineralna oziębiona
• Soki oziębione
Napoje nalewamy prawą ręką i z prawej strony gości, gdyż kieliszki znajdują się bardziej na prawo, za talerzem podstawowym. Kieliszki napełnia się winem niej więcej do 2/3 wysokości. Wiąże się to ze starym obyczajem: ongiś przed wypiciem wylewano kilka kropel na ofiarę bogom.
Wódka i likierem napełniamy kieliszki niemal do pełna. Koniak nalewamy w małych ilościach do stosunkowo dużego kieliszka, a następnie ogrzewamy go ciepłem własnych rąk. Napoje podawane w szklankach napełnia się powyżej połowy.
Kieliszki i szklanki na wesele
W czasie przyjęć podajemy napoje w odpowiednio dostosowanych kieliszkach i szklankach, różniących się głównie kształtem i wielkością. Oto rodzaje kieliszków i szklanek:
Kieliszki:
• Mały – do wódki
• Duzy o wysokiej nóżce – do białego wina, nieco niższy o bardziej owalnym kielichu – do wina czerwonego
• Średniej wielkości, rozszerzający się ku górze – do koktajli, win deserowych i ziołowych, miodów pitnych
• Mały – do likieru
• Wysoki i wąski w kształcie tulipana – do szampana i win musujących
• Średniej wielkości o zwężonym w górnej części kielichu i niskiej nóżce – do koniaku i winiaku.
Szklanki:
• Małe – do wody mineralnej, soku pomarańczowego i innych
• Duże, czasami o zwężonej podstawie – do napojów zwanych long drink i do piwa
• Szerokie, o grubym dnie – do whisky.
Wino stołowe nie butelkowe bywa podawane do stołu w karafkach, natomiast lepsze, określonych roczników – w oryginalnych butelkach. Nie dolewa się wina do kieliszków kiedy nie są jeszcze puste. Kieliszki trzyma się za nóżkę a nie za kielich!
Punktualne przybycie – to obowiązek każdej osoby biorącej udział w przyjęciu, a naruszenie tego obowiązku obraża gospodarzy, innych gości i stawia wszystkich w kłopotliwej sytuacji.
Na podstawie protokołu Dyplomatycznego Edwarda Pietkiewicza przygotowała konsultantka ślubna Karina Komorowska.
Zobacz także:
SZAMPAN NA ŚLUBIE I WESELU – WSZYSTKO CO POWINNIŚCIE WIEDZIEĆ O ALKOHOLU Z BĄBELKAMI
